Algemeen, Handige tips
Wat moet je echt weten over aquariumverlichting?
Bij het onderhouden van een aquarium denk je misschien niet direct aan aquariumverlichting. Toch is het belangrijk, want je wilt dat jouw vissen ook een goed leven hebben! Zoals de naam al doet vermoeden is het een kunstmatige vorm van verlichting voor het aquarium. Sterker nog: bepaalde soorten aquaria vereisen verlichting met een hoge intensiteit die de levende organismen ondersteunt. Denk bijvoorbeeld aan beplante aquaria of rifaquaria. Wat moet je echt weten over aquariumverlichting? Je leest het in dit artikel!
Waar moet je op letten bij het aanschaffen van een aquarium?
Heb je kort geleden een aquarium aangeschaft? Dan ben je zeker niet de enige. Uit onderzoek van het LICG blijkt dat 10 procent van de Nederlandse huishoudens een of meerdere vissenkommen in huis heeft. Hoe gezellig! Bij het kiezen van een aquarium moet je op een aantal factoren letten, zoals:
- De afmetingen: De grootte van het aquarium moet de juiste omvang hebben. De lengte en breedte moeten relatief gelijk zijn.
- De kwaliteit: Een goed aquarium ziet er niet alleen goed uit, maar filtert ook verontreinigende stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de vissen. Let op het materiaal waarmee het aquarium is gemaakt en of het is uitgerust met een doeltreffende filtersysteem.
- De verlichting: Aquariumverlichting is een belangrijke factor voor het welzijn van de vissen. Afhankelijk van het soort vis dat je hebt, moet je bepalen welk type licht en welke intensiteit het meest geschikt zijn. De soorten variëren van TL-lampen tot LED-lampen of speciale reflecterende lampen.
- De inhoud: Wanneer je een aquarium kiest, is het belangrijk ervoor te zorgen dat het alles bevat wat je nodig hebt. Naast een filter en verlichting kunnen ook andere accessoires zoals pompen, luchtstenen en thermometers nodig zijn, afhankelijk van het soort vis.
- De plek waar je het plaatst: Het aquarium moet worden geplaatst op een plaats waar het veel natuurlijk licht en indirect zonlicht ontvangt. Dit bevordert de groei van algen, nuttige bacteriën en nuttige planten die uw vissen gezond houden.
- Budget: Last but not least moet je rekening houden met je budget. Kwalitatief hoogwaardige aquaria kunnen duur zijn, dus kijk goed rond voor de beste prijs voordat je tot aanschaf overgaat. Wat verlichting en accessoires betreft, moet je ook bedenken wat het belangrijkst is voor de gezondheid van jouw vissen en hoeveel je bereid bent daaraan uit te geven
Vissen moeten goed zicht hebben
Alle bovengenoemde factoren hangen met elkaar samen. De reden is simpel: de vissen die er in rondzwemmen bepalen wat je nodig hebt. Licht is altijd essentieel voor de vissen en planten die je er in plaatst. De vissen moeten goed zicht hebben zodat ze zich kunnen verplaatsen, voedsel kunnen vinden en met elkaar kunnen communiceren.
Houd rekening met de natuurlijke leefomgeving van vissen en planten
Goed zicht is zeker niet de enige factor waar je rekening mee moet houden. Vissen en levende planten hebben allebei speciale lichtbehoeften. Sommige vissen geven de voorkeur aan open water, zoals rivieren, beken en meren. Hier schijnt de zon het meest. Andere vissoorten leven liever in schaduwrijke gebieden, zoals onder bomen of tussen overhangende vegetatie.
Voor planten geldt hetzelfde: meestal geven ze de voorkeur aan open of ondiep water waar de hele dag constant licht is. Houd hier rekening mee bij het gebruik van verlichting voor jouw aquarium. Die moet overeenkomen met de natuurlijke leefomgeving van de vissen en/of planten.
Alle aquaria stellen bepaalde eisen aan de verlichting. Afhankelijk van het soort aquarium dat je hebt, kunnen de lichtbehoeften aanzienlijk verschillen. Plantenaquaria hebben helder, maar indirect licht nodig dat natuurlijk zonlicht simuleert. Rifaquaria hebben intens licht nodig van een combinatie van fluorescentielampen en metaalhalogeenlampen. Koudwateraquaria daarentegen hebben slechts weinig verlichting nodig, omdat ze niet veel levende planten of koralen hebben.
Wat betekent lichtintensiteit?
Intensiteit is de maat voor hoe fel of sterk een licht is. Het spectrum beschrijft de combinatie van verschillende kleuren of golflengten die een licht uitstraalt. Gewoonlijk wordt voor het lichtspectrum de zogeheten Kelvin-waarde of ‘K-waarde’ gebruikt. Van lage Kelvin-waardenis sprake als lichtbronnen een warme of gelige gloed uitstralen. Lichtbronnen die juist een koel, helder, blauwachtig wit effect uitstralen hebben een hogere Kelvin-waarde.
Welke soorten verlichting zijn er voor aquaria?
Aquariumlampen zijn tegenwoordig in allerlei vormen en maten verkrijgbaar. Kies verlichting dat past bij jouw wensen en behoeftes, maar ook die van de vissen en planten. Voor zoetwateraquaria is standaard fluorescentie bijzonder populair. Dit is al vele jaren de meest populaire vorm van aquariumverlichting en zal dat voorlopg ook blijven. Er zijn allerlei verschillende lampen voor verkrijgbaar en het is nog betaalbaar ook. Houd er wel rekening mee dat lampen na verloop van tijd zwakker worden. Wij raden aan om na een jaar te vervangen.
Aquarium LED lampen
Energiezuinige LED-aquariumlampen winnen momenteel aan populariteit. Ze hebben allerlei eigenschappen die traditionele verlichting niet heeft. Zo verbruiken LED’s veel minder energie, verwarmen ze het water niet en gaan ze jarenlang mee zonder hun intensiteit te verliezen. En dan kun je soms ook nog gebruik maken van allerlei extra’s, zoals programmeerbare aquarium timers, output (intensiteit) en spectrumregelingen. En wat te denken van nachtverlichting, instelbare timers voor zonsopgang/ondergang en allerlei kleuren? Jouw aquarium ziet er met aquarium LED-verlichting prachtig uit!
Zo houd je rekening met de dag- en nachtcyclus
Voor een optimale gezondheid en welzijn moeten alle levende wezens een dagelijkse dag/nachtcyclus hebben. Voor het aantal uren licht binnen een periode van 24 uur gebruiken we de term ‘fotoperiode’ Plantenaquaria gedijen goed bij 12 uur licht. Bij aquaria met levende planten ontstaan er minder algen bij een foto periode van 8 tot 10 uur. Gebruik een timer om een consistente dag en nachtcyclus te creëren. En plaats het aquarium bij voorkeur niet bij het raam.
Hoe voorkom je algen en afvalstoffen
Algen, de natuurlijke manier om water te zuiveren, zijn een belangrijk onderdeel van aquaria. Overmatig licht kan algengroei kan veroorzaken. Er is sprake van een onbalans en dat is slecht voor alles wat er in het aquarium leeft. Een ander probleem is een overmaat aan afvalstoffen in aquaria. Dit verwijst naat nitraten en fosfaat, die vaak in visvoer en visuitwerpselen zitten. Dit maakt het aquarium er niet bepaald schoner op. Probeer dit te voorkomen door regelmatig het water te verversen, filters te gebruiken én voor voldoende licht te zorgen. Kortom: de juiste verlichting in een aquarium is niet alleen mooi, maar zorgt voor gezondere vissen en planten. Ze leven een stuk langer en dat is voor iedereen fijn!